شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر در ساماندهی بازار مسکن شهری با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره (مورد مطالعه: بازار مسکن شهر رشت)

مسکن یکی از شاخص های عمده ی ارزیابی توسعه ی یک کشور به شمار می آید و به همین دلیل است که بازار مسکن، همیشه کانون توجه سیاست گذاران بوده است و با توجه به پیچیدگی و معضلات موجود در بخش مسکن، ساماندهی و ایجاد تعادل در میزان عرضه و تقاضا در این بخش، از مهمترین اهداف و برنامه های راهبردی دولت ها به شمار می آید. در این راستا، اهداف اصلی این تحقیق، به ترتیب شناسایی عوامل تأثیرگذار در ساماندهی بازار مسکن کلان شهر رشت و سپس رتبه بندی آن-ها براساس اهمیت بود. برای دستیابی به هدف اول از مطالعات کتابخانه ای و مرور ادبیات پیشین در زمینه ی مسکن و بازار آن استفاده گردید؛ که به واسطه ی آن تقریباً کلیه ی عوامل اصلی موثر جهت ساماندهی این بازار و زیرعامل هایش شناسایی شد؛ سپس جهت دستیابی به هدف دوم تحقیق یعنی رتبه بندی عوامل شناسایی شده از یکی از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره (madm) نظیر فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) استفاده شد. برای انجام چنین فرایندی می بایست مطالعات میدانی نیز صورت می گرفت. بنابراین در تحقیق حاضر نیز به روش متداول تحقیقات توصیفی از ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات از متخصصان بازار مسکن بهره گرفته شد؛ بدین ترتیب که ابتدا پرسشنامه ای حاوی ماتریس های مقایسات زوجی (مقیاس نُه گانه ی ساعتی) تدوین و پیش از توزیع روایی آن توسط متخصصان دانشگاهی بررسی و تأیید شد (روایی محتوا)؛ و سپس پرسشنامه ها میان متخصصان بازار مسکن شهر رشت توزیع گردید. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و تأیید پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ی نرخ ناسازگاری که طی آن مقدار کلیه ی ماتریس های پرسشنامه کوچکتر و مساوی 10/0 شد؛ داده های گردآوری شده به کمک نرم افزار expert choice مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل اقتصادیِ قیمت مسکن رتبه ی اول را از میان عوامل موثر در ساماندهی بازار مسکن کسب نمود و سایر عوامل یعنی عوامل سیاسی، دولتی/ قانونی، فناوری و فرهنگی در رتبه های بعد قرار گرفتند. در نهایت نیز یکسری راهکارهای کاربردی و عملیاتی براساس یافته های تحقیق جهت جلوگیری از آشفتگی فعلی بازار مسکن و نابسامانی آتی آن به ویژه در کلان شهر رشت و همچنین پیشنهاداتی برای محققان آتی ارائه گردید.